حتماً تاکنون اصطلاح فریز یا انجماد تخمک را شنیده‌اید. فریز تخمک یکی از روش‌های نوین حفظ باروری در خانم‌هایی است که برایشان به دلایل مختلف، فعلاً امکان بارداری وجود ندارد.

- روند فریز تخمک:

برای فریز تخمک لازم است خانم داروهای تحریک‌کنندۀ رشد فولیکول تخمدان‌ها یا به اصطلاح داروهای تحریک تخمک‌گذاری دریافت کند. اینکه چه نوع دارویی و با چه دوزی تجویز می‌شود، به عوامل مختلفی مانند سن، وزن، ذخیرۀ تخمدانی و اندازه تخمدان‌های خانم بستگی دارد و متخصص ناباروری بر اساس این عوامل داروی مناسب را انتخاب می‌کند. مصرف داروها باید از روز دوم یا سوم پریود شروع شود و به مدت حدود دو هفته ادامه پیدا کند. در این مدت با انجام سونوگرافی، چند روز یک‌بار، وضعیت تخمدان‌ها و رشد فولیکول‌ها بررسی می‌شود. وقتی فولیکول‌ها به مرحلۀ بلوغ رسیدند، یعنی اندازه‌شان به حدود ۱۷ تا ۱۸ میلی‌متر رسید، پزشک داروی لازم برای آزادسازی تخمک از فولیکول را تجویز می‌کند تا عمل برداشتن تخمک یا پانکچر تخمدان انجام شود. این کار با سوزن‌های باریک و بلند (کاتتر) مخصوص این کار انجام می‌شود. سپس تخمک‌های به‌دست‌آمده در تانک‌های مخصوص ازت، با دمای منفی ۱۹۶ درجه سانتیگراد منجمد و نگهداری می‌شوند.

- فریز تخمک به این افراد توصیه می‌شود:

خانم‌هایی که سن‌شان در حال افزایش است و هنوز ازدواج نکرده‌اند، می‌توانند با فریز تخمک شانس باروری خود در آینده را حفظ کنند. همچنین، خانم‌هایی که به دلیل ابتلا بدخیمی‌ها، مانند سرطان پستان، باید شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی شوند، می‌توانند پیش از آغاز درمان از این روش استفاده کنند. زیرا درمان‌های سرطان اغلب باعث آسیب به بافت‌ها و سلول‌های تولیدمثلی می‌شوند.

گروه دیگری که می‌توانند از این روش استفاده کنند، خانم‌هایی هستند که ممکن است لازم باشد به دلیل وجود کیست آندومتریوز در تخمدان تحت جراحی قرار بگیرند. زیرا ممکن است پس از جراحی و برداشتن کیست و یا بافت اندومتریوز، ذخیره تخمدان‌ها کاهش یابد.

- سن مناسب برای فریز تخمک:

سن طلایی باروری خانم‌ها تا ۳۵ سالگی است و پس از این سن، رزرو یا ذخیرۀ تخمدانی رو به کاهش می‌رود. بنابراین، هر خانمی تا سن ۳۴ سالگی، می‌تواند برای فریز تخمک اقدام کند. البته اگر خانمی در خانواده سابقه یائسگی زودرس دارد یا به دلایلی دیگر ممکن است ذخیره تخمدان‌هایش کم شود، بهتر است هرچه زودتر برای فریز تخمک اقدام کنند.

- عوارض احتمالی فریز تخمک:

داروهای تحریک تخمک‌گذاری ممکن است عوارضی، از جمله تحریک بیش از حد تخمدان داشته باشند که انتخاب دقیق نوع و میزان داروها توسط متخصص ناباروری احتمال بروز این عوارض را کاهش می‌دهد. همچنین، از آنجا که عمل پانکچر تخمدان با بیهوشی انجام می‌شود، ممکن است عوارض معمول بیهوشی، همانند هر جراحی دیگر، بروز کند. احتمال خونریزی و عفونت هم وجود دارد که بسیار نادر است.

- مدت نگهداری تخمک فریزشده:

تخمک‌های فریزشده را می‌توان تا ده سال هم به‌صورت منجمد نگهداری کرد و کیفیت تخمک منجمد همانند تخمک تازه خواهد بود. اما معمولاً توصیه می‌شود که هرچه زودتر اقدام به بارداری انجام شود، زیرا پس از ۳۵ سالگی احتمال بروز خطراتی مثل دیابت و فشار خون بارداری بیشتر می‌شود و با افزایش سن خطر بروز این عوارض بیشتر و بیشتر می‌شود، به‌طوری که پس از ۴۹ سالگی معمولاً اجازه بارداری داده نمی‌شود.

*** برای فریز تخمک باید به مراکز درمان ناباروری مراجعه کنید. این خدمت در مرکز درمان ناباروری ابن‌سینا ارائه می‌شود.